به گزارش روابط‌عمومی
دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها، در جدیدترین شماره فصلنامه رسانه 8 مقاله
کاربردی با موضوعات: سوتزنی در فضای رسانهای،
طرح «مجازات افراد برای اظهارنظر»، سواد رسانهای گروههای مرجع، بازنمایی
قدرت زنانه در انیمیشن یخ‌زده، اثربخشی تبلیغات
اینفلوئنسرهای اینستاگرامی، مصرف رسانه‌های اجتماعی در
زنان خانه‌دار، بازنمایی طبقة متوسط جدید در سه فیلم
منتخب، رسانه‌ها و نگرش عمومی
به جرم به قلم نویسندگان و پژوهشگران حوزه رسانه به رشته تحریر
درآمده است که جهت آشنایی، عناوین این مقالات همراه با نام نویسندگان مقاله و شرح
مختصری از مطالب مورد بررسی در زیر آورده شده است:
- مقتضیات سوتزنی در فضای رسانهای / مهدی ذوالفقاری ، حمید احمدی نژاد
فساد به دلیل تأثیر منفی
و ویژگی مخرب آن بر محیط اجتماعی، توسعة اقتصادی و وجهة بینالمللی، خطر قابل‌توجهی برای امنیت ملی هر کشور است. لذا
مبارزه با این تهدید پیچیده نیازمند رویکردهای متعدد و هم‌زمان است. یکی از مؤثرترین و کم هزینه‌ترین این راه حل‌ها تاکتیک سوتزنی است که سالهاست در اکثر کشورها مورد توجه و
حمایت قرار گرفته است. چراکه بر اساس آمارها
قریب به چهل درصد از فسادهای افشاشدة دنیا از طریق همین روش آشکار شده است. با توجه به این نقش و اهمیت، پژوهش حاضر به این سؤال می‌پردازد که سوتزنان فضای رسانهای چگونه میتوانند در مبارزه
با فساد در ایران مؤثر واقع شوند؟
- طرح «مجازات افراد برای اظهارنظر» از نقض سیاست‌های کلی نظام تا مغایرت با
موازین حقوق کیفری /
جواد ریاحی ، علی‌مراد حیدری
تأثیرگذاری افراد مشهور (سلبریتی‌ها) بر افکار عمومی و جهت‌دهی آن‌ها به‌ویژه با استفاده از
ظرفیت‌های فضای مجازی و رسانه‌ها، امروزه گاهی به‌مثابة تهدیدی علیه امنیت اجتماعی و نظم عمومی تلقی می‌شود.
جلوه‌هایی از این
اثرگذاری و نقش‌آفرینی در پاییز
سال 1401 و اتفاق‌های تلخ بعد از آن
موجب شد که برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در زمستان همان سال برای مقابله و
پیشگیری از نقش‌آفرینی‌های منفی اشخاص مشهور و چهره‌های بانفوذ، طرحی را به نام طرح «مجازات افراد برای
اظهارنظر» تهیه و ارائه کنند. این مقاله با اتخاذ روش توصیفی - تحلیلی به نقد و بررسی این طرح از منظر سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران و اصول و موازین حقوق کیفری
می‌پردازد.
- بررسی سواد رسانهای گروههای مرجع (معلمان، استادان
دانشگاه، مدیران و فعالان فرهنگی ـ هنری)
و عوامل مؤثر بر آن در استان گلستان / عبدالرحمان علیزاده، غلامرضا خوش‌فر، بهمن باینگانی
در شرایط اشباع رسانهای دنیای امروز، سواد رسانهای این امکان
را می‌دهد تا با آموزش مخاطبان و افزایش آگاهی آنان، به چارچوب‌های شناختی و انتقادی
برسیم و نگاه نقادانه ای به رسانه‌ها داشته باشیم. از این رو ضرورت تجهیز همة افراد
به سواد رسانهای امری ضروری است. اما در این میان بررسی وضعیت سواد رسانهای بزرگسالان، به‌خصوص گروههای مرجع از اهمیت خاصی
برخوردار است، چراکه در جامعه بیشتر نخبگان در موارد بسیاری به مثابة سیاست‌گذاران و یا رهبران فکری عمل می‌کنند. . بنابراین مسئلة اصلی این
پژوهش آن است که برخی از مهم‌ترین گروههای مرجع استان گلستان به لحاظ سواد رسانهای دارای چه وضعیتی هستند و چه تبیینی
از عوامل مؤثر بر آن می‌توان به دست داد؟
- درآمدی بر بازنمایی قدرت زنانه در انیمیشن یخ‌زده ۱ / منا حاجی‌زاده، محمدحسین شرف‌زاده، اسماعیل جدیدی
در دنیای مدرن، ما شاهد افزایش باورنکردنی میزان اطلاعات دیداری در زندگی روزمرة
خود هستیم، به‌گونه‌ای که متون رسانهای از وجوه و منابع نشانه‌شناختی متفاوتی به‌طور هم‌زمان برای اهداف متفاوت استفاده
می‌کنند. این متون چندوجهی
منابع نشانه‌شناختی را فراتر از زبان کلامی در خود جای می‌دهند. اکثر پژوهش‌های ایرانی در تحلیل متون رسانهای به‌ویژه رسانه‌های دیداری و شنیداری از رویکردهایی
بهره گرفته‌اند که ارزش
اطلاعات غیرزبانی را کم‌اهمیت
دانسته و کمتر به بررسی هر دو جنبة زبانی و غیرزبانی پرداخته‌اند. یک روش جدید و نظام‌مند برای بازنمایی پیام‌های رسانهای، تحلیل‌گفتمان انتقادی
چندوجهی است که علاوه بر مطالعة زبان، به بررسی حالت‌های مختلف نشانه‌شناختی در یک متن رسانهای می‌پردازد. این مقاله با
رویکردی کیفی - توصیفی و با بهره‌گیری از مطالعات گفتمانی چندوجهی، به مطالعه سیر تحولی زنان
در انیمیشن‌های والت دیزنی می‌پردازد و تأثیر متقابل عناصر کلامی و غیرکلامی و نیز سهم رسانه‌های دیداری ـ شنیداری را بررسی
می‌کند.
- تحلیل اثربخشی تبلیغات اینفلوئنسرهای اینستاگرامی غذا بر نگرش و رفتار مشتری
/ منصور ساعی، مهدی نقی‌پور
یکی از دغدغه‌های اصلی کسب‌وکارها در انتخاب راهبردها و ابزارهای تبلیغاتی، میزان اثربخشی تبلیغات بر نگرش
و رفتار مشتریان بالفعل و بالقوه، در راستای تقویت فرآیند سودآوری و خلق ارزش است.
یکی از حوزه‌های پرطرفدار تبلیغات اینفلوئنسری، تبلیغات غذا و تجربه‌های رستوران‌گردی است. در ایران نیز، اینفلوئنسرهای
غذا بخش قابل‌توجهی از تبلیغات را به‌خود اختصاص داده‌اند. این مقاله به دنبال سنجش اثربخشی محتوای تبلیغاتی اینفلوئنسرهای
غذا در شبکة اجتماعی اینستاگرام بر نگرش و رفتار مشتریان بالقوة رستوران‌های تهران است. برای نیل به هدف
حاضر از روش کمی پیمایشی و ابزار پرسش‌نامة اعتبارسنجی‌شده و برای جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها بهره گرفته شده است.
- مطالعة دریافت زنان خانه‌دار از مصرف رسانه‌های اجتماعی: توانمندسازی یا پندار توانمندسازی؟
عبدالله بیچرانلو، نگار رامش
زنان خانه‌دار در مطالعات جامعه‌شناختی و فرهنگی از سویی به‌مثابة گروه یا قشری بسیار تأثیرگذار
بر خانواده و جامعه و ازسوی‌دیگر، به‌دلیل در حاشیه/ خاموش‌بودن، حائز اهمیت‌اند. این گروه همواره مخاطب هدف
رسانه‌های گوناگون بوده‌اند. در این پژوهش، با بهره‌گیری از نظریة دریافت و با
تمرکز بر رسانه‌های اجتماعی، مصرف و دریافت رسانهای زنان خانه‌دار مطالعه شده است. به‌منظور دستیابی به اطلاعات از
مصاحبة اپیزودیک استفاده و با 36 زن خانه‌دار 25 تا 65 سالة برخوردار از سطح اقتصادی و تحصیلی متناسب
که از شهرهای مختلف ایران انتخاب شده بودند، مصاحبه شده است.
- بازنمایی طبقة متوسط جدید (بورژوازی جدید) در سه
فیلم منتخب سینمای دهة نود ایران
احمدرضا اصغرپور ماسوله، حدا داوری
در سال‌های اخیر، افزایش جمعیت و به‌تبع آن، گسترش شهرنشینی، همراه با وقایع اجتماعی و اقتصادی و
تحرک‌های اجتماعی، صورت‌بندی‌های طبقاتی را دستخوش تحول کرده‌اند. طبقة متوسط در این سال‌ها وزن بیشتری را در میان طبقات
اجتماعی به خود اختصاص داده است؛ طبقه‌ای که گسترة وسیعی از مشاغل، منزلت‌ها و همچنین سبک‌های زندگی متفاوت را دربرمی‌گیرد. هدف این مقاله چگونگی
بازنمایی طبقة متوسط شهری در سینمای دهة نود است. طبقه در این پژوهش بر مبنای تعریف
بوردیو، ترکیبی از سرمایه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و عادت‌واره‌های افرادی که دارای زیرشاخة نیز
هستند در نظر گرفته‌شده است. بازنمایی این طبقه در سینمای دهة نود با رویکرد
برساخت‌گرایی هال در خصوص
بازنمایی، تحلیل‌شده است.
- نقش رسانه‌ها در نگرش عمومی به جرم
(مورد مطالعه: مخاطبان رسانة ملی)
محمدهاشم تاجیک، فاطمه تاجیک
رسانه‌ها با انعکاس اخبار
مربوط به پدیده‌های جنایی، نگرش خاصی را به مردم تحمیل می‌کنند و چگونگی قضاوت و داوری آنان دربارة جرم و عدالت‌کیفری را سازمان می‌دهند. پیشگیری از جرم و موضوع تأمین
امنیت پدیده‌ای پیچیده و دارای
ابعاد فراوانی است که نهادهای
مختلفی در تحقق آن نقش
دارند. یکی از موضوع‌هایی که از
منظر افزایش جرم در جامعه مورد توجه جرم‌شناسان و جامعه‌شناسان
قرارگرفته، انعکاس مستقیم خشونت در برنامه‌ها و مطالب رسانه‌ها است. روش
تحقیق حاضر پیمایشی است و از
پرسش‌نامة پژوهشگرساخته استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش عبارت است از تمام مخاطب‌هایی که شبکة ملی سیمای جمهوری اسلامی ایران را تماشا می‌کنند.