قادر آشنا، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: شوراهای فرهنگ عمومی نباید صرفاً محفل اداری یا تشریفاتی باشند، بلکه باید به قرارگاه‌های واقعی تصمیم‌سازی، سیاست‌گذاری و اجرای برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی در استان‌ها تبدیل شوند
به گزارش روابط عمومی و اطلاع رسانی شورای فرهنگ عمومی به نقل از روابط عمومی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، قادر آشنا مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور در اجلاسیه شوراهای فرهنگ عمومی با اشاره به چهل‌سالگی تشکیل این شورا گفت: شورای فرهنگ عمومی، نهادی برخاسته از مأموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی است که در سال ۱۳۶۴ با هدف سیاست‌گذاری و ساماندهی فعالیت‌های فرهنگی در استان‌ها تأسیس شد و امروز، پس از چهار دهه، نیازمند بازتعریف نقش و جایگاه خود در نظام فرهنگی کشور است.
وی با بیان اینکه شورای فرهنگ عمومی باید به مرجع اصلی تصمیم‌سازی فرهنگی در استان‌ها تبدیل شود، افزود: این شورا باید قرارگاه فرهنگ باشد؛ جایی که تصمیمات کلان و مؤثر فرهنگی گرفته می‌شود. اگر باور و اعتقاد واقعی به جایگاه این شورا نداشته باشیم، کار فرهنگی در استان‌ها به نتیجه نمی‌رسد و شورا باید محور هم‌افزایی دستگاه‌ها باشد تا فعالیت‌های فرهنگی از حالت جزیره‌ای خارج شود.
آشنا با قدردانی از استاندار خراسان رضوی، امام‌جمعه مشهد و سایر اعضای شورا برای برگزاری این نشست، عنوان کرد: واقعیت این است که هنوز در بسیاری از استان‌ها و شهرستان‌ها جلسات شورا به شکل منظم برگزار نمی‌شود. در برخی شهرستان‌های استان در طول شش ماه گذشته حتی یک جلسه شورای فرهنگ عمومی برگزار نشده است؛ در حالی‌که طبق آیین‌نامه باید جلسات شورا با حضور اعضای اصلی، در بازه‌های زمانی مشخص تشکیل و مصوبات آن پیگیری شود.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور تأکید کرد: باید باور کنیم که هیچ کار و مسئولیتی در کشور از فرهنگ عمومی مهم‌تر نیست. فرهنگ، ریشه‌ی دینداری، هویت ایرانی و باور اجتماعی ماست. اگر مدیران دستگاه‌های فرهنگی در جلسات شورا حضور نداشته باشند و جلسات منظم برگزار نشود، چگونه می‌توان انتظار داشت مصوبات فرهنگی اجرایی شود؟
وی با بیان اینکه شورای فرهنگ عمومی نباید به محل گزارش‌دهی یا اجرای آیین‌های اداری محدود شود، اظهار کرد: این شورا باید محل تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری باشد. پیش از اجرای هر برنامه فرهنگی در استان، شورا باید در مورد آن بحث کارشناسی کند و به جمع‌بندی برسد.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور در ادامه تاکید کرد: اگر جلسات شورا صرفاً جنبه تشریفاتی داشته باشد، عملاً از هدف اصلی خود دور می‌شود.
آشنا در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های قانونی شورا اظهار کرد: بر اساس آیین‌نامه، استاندار به عنوان رئیس شورای فرهنگ عمومی می‌تواند تا پنج نفر از کارشناسان و نیروهای فرهنگی استان را برای همکاری با دبیرخانه منصوب کند.
وی ادامه داد: پیشنهاد من این است که از ظرفیت نیروهای جوان، طلاب و دانشجویان دغدغه‌مند در دبیرخانه شورا استفاده شود تا کارهای پژوهشی، رصد فرهنگی و تصمیم‌سازی‌ها با دقت بیشتری انجام گیرد.
مشاور وزیر یکی از مشکلات جدی در حوزه فرهنگ را نبود ضمانت اجرایی مصوبات دانست و گفت: ما نیازمند اعتقاد واقعی به مصوبات فرهنگی هستیم. شورای فرهنگ عمومی محل صدور مصوبه نیست و در واقع محل عمل به آن است.
آشنا تصریح کرد: اگر مصوبات شورا اجرایی نشود، کارکرد آن از بین می‌رود؛ این شورا باید از حمایت و پیگیری مدیران عالی استان برخوردار باشد تا ضمانت اجرای مصوبات فراهم شود.
مشاور وزیر همچنین به محدودیت بودجه در این حوزه اشاره کرد: در این جلسه برخی از دوستان از کمبود بودجه گفتند درصورتیکه در آیین‌نامه شورا پیش‌بینی شده که باید بودجه لازم برای اجرای طرح‌ها در این حوزه اختصاص یابد؛ این موضوع نیازمند پیگیری ویژه از سوی متولیان است و نباید اینچنین باشد.
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به اصلاح ساختار سیاست‌های فرهنگی کشور افزود: در دوره جدید، سه اولویت محوری برای شورا تعریف شده است: ارتقای فرهنگ دینداری، تقویت سرمایه اجتماعی و افزایش تاب‌آوری فرهنگی از طریق گسترش سواد رسانه‌ای. این سه محور، حاصل پژوهش‌های فرهنگی و داده‌های تحلیلی کشور است و بر اساس نیاز واقعی جامعه تدوین شده‌اند.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با تأکید بر نقش نهادهای مردمی و گروه‌های فرهنگی در تحقق اهداف شورا بیان داشت: نهادهای مردمی، هیأت‌های مذهبی و گروه‌های خودجوش فرهنگی بیشترین اثرگذاری را در جامعه دارند. این نهادها بدون اتکا به منابع دولتی و از سر ایمان و باور عمل می‌کنند و وظیفه ما در شورای فرهنگ عمومی، حمایت، تسهیل و هم‌افزایی میان این نهادهاست.
آشنا ادامه داد: یکی از موضوعات امروز، مسئله سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی است. تجربه دوران جنگ تحمیلی نشان داد که وقتی سرمایه اجتماعی و روحیه جمعی بالا باشد، جامعه در برابر سختی‌ها مقاوم‌تر می‌شود. اما هرگاه اعتماد مردم به نهادها کاهش یابد، آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی افزایش پیدا می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: حفظ اعتماد عمومی یک مأموریت فرهنگی است و باید با شفافیت، عدالت و صداقت رسانه‌ای تقویت شود.
مشاور وزیر فرهنگ در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ضرورت برنامه‌ریزی سالانه شوراها گفت: همان‌گونه که در وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های ملی جلسات منظم هفتگی یا ماهانه برگزار می‌شود، در استان‌ها نیز باید برای تشکیل جلسات شورای فرهنگ عمومی برنامه زمان‌بندی دقیق تهیه شود. به عنوان مثال، در برخی دستگاه‌های ملی از ابتدای سال مشخص است که جلسات تا پایان سال در چه روزها و ساعاتی برگزار خواهد شد. شوراهای فرهنگ عمومی استان‌ها نیز باید چنین نظم و ثباتی را در کار خود ایجاد کنند.
وی در ادامه اظهار کرد: موضوع فرهنگ عمومی، موضوعی حاکمیتی است. هر دستگاهی باید سهم خود را در تحقق اهداف فرهنگی ایفا کند. در قانون نیز تصریح شده که مصوبات شورا برای همه دستگاه‌های اجرایی استان لازم‌الاجراست و استاندار به عنوان رئیس شورا اختیار دارد اجرای آن‌ها را پیگیری کند.
آشنا در پایان با تأکید بر اهمیت ارتقای سواد رسانه‌ای در جامعه گفت: افزایش تاب‌آوری فرهنگی بدون تقویت سواد رسانه‌ای ممکن نیست. امروز باید رسانه‌ها به مرجع اعتماد عمومی تبدیل شوند؛ رسانه‌ای که عدالت در خبر، دقت در انتشار و انصاف در تحلیل را رعایت کند، می‌تواند به امنیت روانی جامعه کمک کند. اگر در مسیر فرهنگ عمومی درست عمل کنیم، در واقع برای کشورمان آبروداری کرده‌ایم.