دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور: جشن‌هایی حول فرهنگ ایرانی و اجتماعات اصیل مردمی راه اندازی ‏شود

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، همزمان با ۱۴ آبان روز فرهنگ عمومی، مجید امامی دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور مهمان برنامه شهر آفتاب، رادیو تهران بود.

سوال: به ما بفرمایید وقتی از فرهنگ عمومی صحبت می‌کنیم منظورمان چیست و چه تعریفی برای فرهنگ عمومی می‌توانیم داشته باشیم؟

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور: واقعیت این است که آن متن اصلی فرهنگ که همه مردم با آن در ارتباط هستند جدای مباحث تخصصی و جدای حتی عرصه‌های فاخری که مثلا هنرمندان خلاق هنری را در بر می‌گیرد، همین آداب و رسوم و هویت و انگاره‌های عمومی، این‌ها را افکار عمومی می‌گوییم، به عبارتی پایه‌ای ثابت دارد و یک پایه‌ی متغیر دارد، آن پایه ثابت  باور‌های عمومی و البته هویت ملی ما است، ایرانی بودن و مسلمان بودن و شیعه بودن ما یک چسبی را ایجاد کرده بین ما و بین این سرزمین که ما به این می‌گوییم استوانه‌ی اول، از طرف دیگر مرتب فناوری‌ها، رسانه‌ها، تغییرات زمانه، حتی دشمنی‌ها ممکن است انگاره‌ها و ایده‌های جدیدی را وارد هوایی که تنفس می‌کنیم بکند، این که در واقع بتوانیم هم صیانت بکنیم و هم به موقع تغییر بکنیم و به عبارت دقیق‌تر اخلاق و منش و سبک زندگی ما حال جامعه‌ی ما را خوب بکند و به عبارتی خودمان باشیم، این کلیت کاری است که در فرهنگ عمومی به عنوان اصلی‌ترین اقمار و قمر شورای عالی انقلاب فرهنگی دنبال می‌شده، ولی ما اصلا راضی نبودیم از نحوه حکمرانی و نحوه‌ی هدایت این موضوع، در عین حال که خدارا شکر خود مردم در سه نهاد مدرسه، مسجد و خانواده کنشگر اصلی فرهنگ هستند و به عبارتی سعی کردیم رویکرد نوین و یک رویکرد مردمی و رویکرد هم افزا و همدلانه‌ای را در این سال‌ها پیاده بکنیم.

  ضمن تقدیر از اتفاقات گذشته لذا سعی می‌کنیم روز فرهنگ عمومی را که از همان سال‌های پیش نامگذاری شده سعی می‌کنیم یک کم جدی‌تر برگزار کنیم. امروز هم تمام اعضای شورای فرهنگ عمومی استان‌ها و خیلی از شهرستان‌ها، تقریبا چند صد نفر می‌شوند که البته به صورت برخط با رئیس جمهور محترم بعنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی جلسه‌ای را دارند و بسیاری از اولویت‌های فرهنگی کشور، مسائل فرهنگی کشور، بازتابی و بازگویی می‌شود و امیدواریم که واقعا بتوانیم این ظرفیت بزرگ غنی ایرانی – اسلامی مان را به نحو احسن نسبت به تغییرات زمانه و انگاره‌ها و افکار عمومی که می‌آید و می‌رود سرحال نگه داریم تا قدرت ملی مان را حفظ کنیم.

سوال: اشاره کردید به این که فرهنگ تغییر پذیر است و ما باید این را قبول بکنیم که نمی‌توانیم یک فرهنگ ثابتی داشته باشیم. مثلا همین پویایی فرهنگ هست که آن را شاید برای همه ما بعنوان یک موضوع قابل مطالعه جذاب‌تر بکند، این تغییر فرهنگ را در شورای فرهنگ عمومی چطور مدیریت می‌کنید؟ آیا برنامه‌ای برای آن وجود دارد؟

مجید امامی: ما ابزار‌های مختلفی داریم که در واقع کنشگر اصلی فرهنگ مردم هستند. باز هم تاکید می‌کنم خانواده، مدرسه، مسجد سه ضلع هستند که در اتمسفری به نام محله فعالیت دارند. زمین بازی فرهنگ در محلات است نه اداره، نه سازمان‌ها و نه این شورا‌ها ... ما این را عمیقا باور داریم. حتی زمین بازی فرهنگ رادیوی شما نیست استودیوی شما نیست... شما موثرید با پیام و محتوایی که تولید می‌کنید، لذا ابزار‌های مختلفی را برای این که بتوانیم هدایت، حمایت و نظارت بکنیم، هر دولتی در اختیار دارد. بطور مثال یکی از ده‌ها عرصه‌ای که درواقع برای آن ایده یا بهتر است بگوییم وظایفی را در دستگاه‌های فرهنگی داریم همین موضوع تقویم ملی کشور است،  ما اولاً از تقویم جهانی نباید بترسیم، ولی باید خودمان ظرفیت و هویت خودمان را بتوانیم در تقویم جاگذاری و نقطه گذاری کنیم که نوجوان ما، جوان ما بتواند و خانواده‌ها و اقوام مختلف ما و استان‌های مختلف بتوانند خودشان را در این رنگین کمان ملی پیدا کنند، به عبارت دقیق‌تر ما یک تقویم ملی داشتیم، اکنون یک تقویم اصناف، حرف و مشاغل اضافه کردیم که  اصناف محترم و شغل‌های محترم و حرفه‌های مختلف دارند در کشورمان نقطه گذاری می‌کنند و جای خودشان را پیدا می‌کنند، یک تقویم رویداد دوستان ما در وزارت میراث آماده کردند که هر هفته ده‌ها رویدادی که به صورت سنتی یا جدید در کشور برگزار می‌شود در همین تقویم رسمی موجود است، مثلا ببینید ما روزمحصول‌ها را داریم اضافه می‌کنیم، روز استان‌ها را اضافه می‌کنیم، ما ۷ محصول استراتژیک و سنتی و بزرگ در کشورمان مثل خرما، زیتون، زعفران، گندم، انار... این‌ها اساسا روز جشن برداشت و آیین‌های بزرگی را در بسیاری از استان‌ها رقم می‌زنند. جالب است بدانید به دلیل تاریخی یکی از این روز استان‌ها در ۱۷ عنوانی که تصویب شده مازندران است. همین ۱۴ آبان هم روز مازندران است، در استان مازندران لااقل امروز بسیار هویت و تاریخ و مسائل فرهنگی مازندران گرامی داشته می‌شود. امروز روز مازندران را به مازندرانی‌ها تبریک می‌گویم و منظورم این است که فقط در این وقت کم می‌توانم این را بگویم که یکی از این ابزار‌های مثلا ده‌گانه‌ی ما که تقویم باشد سعی کردیم که این پویایی فرهنگی را ببینیم و به استقبال پویایی فرهنگی برویم.

سوال: خیلی مثال جالبی زدید، اسم نیاوردید، ولی به هالووین هم به نوعی اشاره کردید که حالا بعضی شاید بهتر است بگوییم نوجوانان بیشتر، یک وقت‌هایی می‌بینیم که همراهی می‌کنند با این مناسبت‌هایی که ارتباطی با ما ندارد و خودمان چقدر در این زمینه غنی هستیم، اما یکی از انتقاداتی هم که مطرح شده نسبت به فرهنگ عمومی و مدیریت آن در سال‌های گذشته، همین موضوع مناسک شادی ما هست، ما در عزاداری همیشه خیلی خوب بودیم، خیلی ساماندهی شده و در مناسبت‌های مختلفی که وجود دارد، با فرهنگ عمومی خودجوش مردم،  می‌توانیم به خروجی آن افتخار کنیم، اما در خصوص مناسک شادی به نظر می‌رسد که یک سردرگمی داریم، آیا چنین موضوعی هم دغدغه شورای فرهنگ عمومی بوده است؟

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور: سیاست فرهنگی کشور این است که باید توازن و تعادل بین سوگ و سور، شادی و عزا، و به عبارت دقیق‌تر هر دو بازو و هر دو بال ارزشمند  برای نشاط و فعال بودگی و حال خوش فرهنگی وجود داشته باشد، این سیاست کلی است، اگر ما احیانا تناسب و توازن در این موضوع نداریم که من بعنوان دبیر شورا این را تایید می‌کنیم و رصد ما و نگاه رسمی مان این است که ما توازن کاملی نداریم. ما بر اساس هویت ملی خودمان در تقویم در حال اصلاح این هستیم، مثالی که زدم فقط مسئله تقویم نیست، اصلا کلا ما شادمانه‌ها و الگو‌های شادی مان خیلی کمتر از الگو‌های عزا و حزن مان است، لذا قرارگاه نوآوری فرهنگی و نشاط اجتماعی را راه اندازی کردیم. ببینید دبیرخانه شورا باید قرارگاه باشد. به تعبیر آقا و برای همین ما در موضوعات اساسی قرارگاه هایی متشکل از همه ذینفعان و همه فعالان تشکیل می‌دهیم، ما داریم روی این الگو‌ها کار می‌کنیم طراحی می‌کنیم، خود سفر و خود تفریح یکی از بزرگترین عرصه‌های شادی است، تفریحات ساحلی، تفریحات کویری، تفریحات کوهستانی این‌ها تفریحاتی هستند که به شدت شادی و شادمانی را ایجاد می کنند. البته باید برای آن الگو‌های درون زا و زمینه‌های فرهنگی فراهم بکنیم، یا مثلا یک کار بزرگ دیگری که دارد انجام می‌شود همین جشن‌های هفته‌های فرهنگی استان‌ها است، همین الان دیروز وزیر محترم فرهنگ در خراسان جنوبی بودند. اختتام هفته فرهنگی خراسان جنوبی بود که می‌دانید همزمان با جشن و اوج برداشت دو محصول استراتژیک آن استان یعنی زعفران و زرشک هم هست، منظورم این است که ما مفصل برنامه ریزی کردیم، امیدواریم شهرداری‌ها و استانداری‌ها بیایند پای کار، البته حالا مخاطب‌های شما بیشتر در تهران هستند، اگر بتوانیم حول فرهنگ، اجتماعات اصیل مردمی راه بیاندازیم حتما توازن شادی برقرار می‌شود در فرهنگ عمومی ما.