آیین نامه برگزاری جشنواره مد و لباس فجر

به نام خدا

آیین نامه برگزاری جشنواره مد و لباس فجر

مقدمه

پوشش حیاورزانه، در فرهنگ اصیل ایرانی و نیز در کلان گفتمانِ فرهنگی انقلاب اسلامی ایران، حضوری دیرپا داشته و دارد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همسو با اهداف فرهنگی انقلاب اسلامی، تلاش دارد با برگزاری جشنوارۀ ملی مد و لباس فجر، به‌مثابه فراگیرترین رویداد تخصصی مرتبط با سبک پوشش در ایران، موجب گسترش فعالیت در این عرصه با هدف تقویت سبک پوشش ایرانی- اسلامی و نیز توسعۀ هنر- صنعت پوشاک ایرانی، با هدف پشتیبانی از تولیدات داخلی گردد.

مرور دستاوردهای ادوار جشنوارۀ مذکور نشان می‌دهد که با تبیین رویکردهای نوین و سپس اقدامات راهبردی هم‌سو با نخستین اهداف شکل‌گیری این جشنواره، می‌توان این رویداد را به عرصه‌ای برای تمرکز بر سبک پوشش ایرانی- اسلامی و نیز گسترش میدان خلاقیت برای نیل به طراحی لباس، متناسب با هویت ایرانی- اسلامی تبدیل کرد.

ماده1- اهداف

-ایجاد زمینۀ مناسب برای شناخت جایگاه پوشاک تاریخی، سنتی و دینی (ایرانی-اسلامی) و سبک پوشش حیاورزانه و نقش فرهنگی آن در زیست فردی و اجتماعی دورۀ معاصر با هدف قراردادن مخاطبان عام (مردم) و خاص (متخصصان، فعالان و متولیان این حوزه).

- احیاء ساختار طراحی پوشاک ایرانی- اسلامی با بهره‌گیری از مولفه‌های فرهنگی و دینی در طراحی پوشاک و ملزومات جانبی لباس امروز ایرانیان.

-توسعۀ اقبال به الگوسازی خلاقانه، کاربردی و زیبا از پوشاک سنتی و تاریخی ایران اسلامی برای  افراد جامعه در میان اقوام گوناگون، سنین و جنسیت‌های مختلف.

- تجدید‌نظر در فرهنگ رواج‌یافتۀ «مد سریع»، به‌منظور تغییر در «فرهنگ مصرف» با هدف کاستن از اثرات زیان‌بار مصرف‌گرایی بر زیست‌محیط ایران و جهان.

- طراحی پوشاک «سالم» از طریق الگوهای پوششی هم‌خوان با مولفه‌های پزشکی سنتی و نوین.

- زمینه‌سازی برای ایجاد و معرفی ویژندهای پوشاک ایرانی که محصولات آنان بر سبک پوشش ایرانی- اسلامی تمرکز دارد. 

- ایجاد فرصت و زمینۀ حضور فعالان بازار و اصناف مرتبط در عرصۀ طراحی لباس

‏- تسهیل حضور فعالان و طراحان پوشاک اقوام در عرصۀ تولید پوشاک ایرانی.

- معرفی فرهنگ ایرانی- اسلامی پوشاک به جوامع مختلف جهان، به‌ویژه جهان اسلام.

ماده2- ارکان جشنواره

ارکان جشنواره عبارتند از:

الف) شورای سیاستگذاری

ب) شورای علمی

ج) هیئت مرکزی داوران

ماده3- شورای سیاست‌گذاری

3-1. وظایف شورای سیاست‌گذاری

الف) تعیین رویکردهای سالانه جشنواره

ب) بررسی و تصویب کلیات برنامه های جشنواره در راستای وظایف و ماموریت‌های محوله

ج) تامین و تقویت مشارکت و تعامل با گروه های مختلف هدف با جشنواره

د) سایر مواردی که در این آیین‌نامه مشخص شده است.

3-2. ترکیب اعضای شورای سیاست‌گذاری

اعضای شورا به پیشنهاد مسئول کارگروه ساماندهی مد و لباس و با حکم وزیر ارشاد منصوب می‌شوند. این شورا متشکل است از: 

- مسئول کارگروه (رئیس شورا و جشنواره)

- دبیر اجرایی جشنواره (دبیر شورا و سخنگوی جشنواره)

- صاحبان ویژند (2 نفر) که لازم است پروانه بهره‌برداری یا جواز تولید داشته باشند و علاوه بر دارا بودن حداقل 1 شعبه خرده فروشی (عرضه اختصاصی تولیدات ویژند) از شناسة کالا و شناسه شیما در عرضه محصولات خود استفاده نماید.

- استادان دانشگاه (2 نفر) که لازم است عضو هیئت علمی یکی از دانشگاه‌ها یا پژوهشگاه‌ها در حوزه‌های مرتبط با مد و لباس (هنرهای تجسمی، طراحی لباس، طراحی و چاپ پارچه یا طراحی دوخت) باشند.

- طراحان لباس و پارچه (2 نفر) که لازم است عضو سامانة جامع طراحان کارگروه ساماندهی مد و لباس باشند و در یکی از ادوار گذشته جشنواره‌های مد و لباس فجر مورد تقدیر قرار گرفته باشند.

- شخصیتهای فرهنگی و هنری (2 نفر)

- دبیر علمی جشنواره

ماده 4- شورای علمی

این شورا با هدف تصمیم‌سازی برای تعیین مضمون و مولفه‌های سبک و طراحی سال و سایر مفاهیم و رویکرد حاکم بر طراحی لباس تشکیل شده و اعضای آن به پیشنهاد دبیر علمی جشنواره و با حکم رئیس شورای سیاست‌گذاری منصوب می‌شوند. تصمیمات این شورا پس از تائید شورای سیاست‌گذاری، معتبر است. اعضای این شورا 7 نفر و عبارتند از:

الف) دبیر علمی جشنواره (رئیس شورا)

ب) کارشناس حوزه دین

ج) کارشناس حوزه جامعه‌شناسی فرهنگی

د) کارشناس حوزه روان‌شناسی و انسان‌شناسی

ﻫ) کارشناس حوزه تاریخ و میراث فرهنگی

و) کارشناس حوزه رسانه

ز) کارشناس حوزه هنر و ارتباطات تصویری

ماده 5- هیئت مرکزی داوران

این هیئت شامل سرگروه‌های تیم‌های داوری تخصصی به همراه دبیر علمی جشنواره (دبیر هیئت) است که وظیفه انتخاب بهترین مجموعه و بهترین نگاه به موضوع را خواهند داشت. رئیس شورای سیاستگذاری سرگروه‌ها و اعضای گروه‌ها را منصوب می‌کند. این گروه‌ها عبارتند از:

الف) گروه داوری طراحی پارچه و طراحی لباس (5 نفر – 2 طراح پارچه و 3 طراح لباس)

ب) تیم داوری سبک شناسی (5 نفر)

ج) تیم داوری طراحی الگو و دوخت (5 نفر- 3 طراح الگو و 2 طراح دوخت)

د) تیم داوری عکاسی مد (5 نفر)

هیئت انتخاب شامل 4 گروه مشابه تعداد و ترکیب گروه‌های داوری جشنواره خواهند بود که وظیفه انتخاب و پالایش اولیه آثار برای شرکت در بخش رقابتی جشنواره را بر عهده خواهند داشت. اعضای هر گروه از سوی هیئت مرکزی داوران پیشنهاد داده می‌شود و به تائید و حکم دبیر علمی جشنواره مرحله انتخاب را انجام خواهند داد.

ماده 6- بخش‌های جشنواره

جشنوارۀ مد و لباس فجر شامل دو بخش اصلی: «علمی-فرهنگی» (غیر رقابتی) و «هنری» (رقابتی) است که هر یک دارای زیربخش‌هایی است.

تبصره: به تشخیص شورای سیاست‌گذاری بخش‌های فرعی برای جشنواره طراحی و اجرا می‌گردد، لذادر صورت امکان و تامین شرایط، بخش بین‌الملل نیز با انتخاب دبیر مستقل زیر نظر دبیر جشنواره فعالیت می‌نماید. ماهیت ابعاد و رقابتی بودن یا نبودن این بخش‌ها به تصویب شورای سیاست‌گذاری می‌رسد.

الف) بخش علمی- فرهنگی (غیر رقابتی)

برنامه‌های علمی- فرهنگی جشنواره مد و لباس فجر، شامل بخش‌های زیر است:

1. همایش علمی صنعت پوشاک و سبک پوشش ایرانی- اسلامی

هدف از برپایی همایش‌ علمی، ایجاد مفاهمه و هم‌افزایی در افق‌ اندیشه‌های فرهنگی و هنری، با رویکرد مطالعات میان‌رشته‌ای و با حضور پژوهشگران عرصۀ فرهنگ و هنر حوزۀ مد و سبک پوشش خواهد بود. این همایش به انعکاس دستاوردهای تحقیقی و دیدگاه‌های پژوهشگران عرصۀ هنر- صنعت پوشاک، به‌مثابه پدیده‌ای هنری، فرهنگی و اقتصادی می‌پردازد. شناخت و معرفی دانش بومی تولیدکنندگان لباس اقوام ایرانی، و نیز طرح تجربیات نوین و روزآمد فعالان طراحی لباس و فعالان صنعت ملی پوشاک در ایران از اهداف این همایش است. انتشار کتاب مجموعه مقالات برگزیده، دستاورد این همایش است. اعضای شورای علمی همایش 7 نفر هستند که به پیشنهاد دبیر علمی و تائید رئیس جشنواره منصوب می‌شوند.

2. نشست‌های هم‌اندیشی مد و صنعت پوشاک در ایران

هدف از برپایی این نشست‌ها، فراهم‌آوردن زمینۀ گفت‌وگو و تبادل آرا میان طراحان، تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان، با مخاطبان و منتقدان، به‌منظور رشد و اعتلای جریان حرفه‌ای صنعت ملی پوشاک در ایران، در نسبت با هنر- صنعت مد لباس در جهان است. این نشست‌ها، مقدمات برگزاری همایش علمی جشنواره را فراهم می‌آورد.

3. گنجینۀ‌ پوشاک ایرانی

بخش گنجینه پوشاک ایرانی، منتخبی از بهترین طرح‌های دوره‌های گذشتۀ جشنوارۀ مد و لباس فجر را با عنایت به اهداف جشنواره، به‌منظور معرفی و تحسین فعالیت‌های برجسته در عرصۀ تقویت هنر-صنعت پوشاک ایرانی و تجربیات موثر در احیای سبک پوشش ایرانی-اسلامی به نمایش می‌گذارد. همچنین در این بخش نمونه‌هایی از پوشاک اصیل اقوام ایرانی به نمایش درخواهد آمد. این طرح‌ها با محوریت دبیر علمی جشنواره انتخاب خواهد شد.

4. برگزاری نشست‌های مطبوعاتی با حضور تیم‌های طراحی ویژندها

در این نشست‌ها مدیران ویژندهای انتخاب شده در بخش رقابتی به همراه تیم طراحی خود ضمن ارائه نظرات، به سوالات خبرنگاران تخصصی حوزه مد لباس پاسخ خواهند داد.

ب) بخش‌ هنری (رقابتی)

بخش هنری جشنوارۀ مد و لباس فجر، بخشی رقابتی و شامل سه زیربخش‌ است:

الف. مد و صنعت ملی پوشاک در ایران

ب. طراحی پوشش تراز اجتماعی بانوان

ج. تبلیغات مد و سبک پوشش در ایران 

ماده 7- فرآیند بخش رقابتی مد و صنعت ملی پوشاک در ایران

الف- انتخاب، داوری و جوایز

1. هیأت‌های انتخاب و داوری جشنواره، گروهی از طراحان لباس و صاحب‌نظران فرهنگی و هنری هستند که در این زمینه فعالیت می‌کنند.

2. در بخش‌ رقابتی بخش مد و صنعت ملی پوشاک در ایران، هیأت انتخاب از میان طرح‌های متقاضی و واجد شرایط حضور در جشنواره، حداکثر 7 اثر را برای داوری در بخش مسابقه طاووس زرین، و حداکثر 7 اثر را برای داوری در بخش مسابقه طاووس سیمین برمی‌گزینند. در بخش مسابقۀ دیپلم افتخار؛ حداکثر 7 اثر از طرح‌های آزاد مفهومی مد لباس، برای داوری انتخاب خواهد شد.

3. هیأت داوران، همۀ آثار منتخب هیأت انتخاب جشنواره را داوری می‌کند.

4. اهدای جایزه بهترین طرح لباس در بخش «مسابقه طاووس زرین و سیمین»، منوط به وجود حداقل 3 اثر ارسالی و هیأت داوری در این بخش‌ها، یک هیئت واحد خواهد بود.

5. جوایز ستاره‌دار (طراحی پارچه، طراحی الگو، دوخت و عکاسی مد) مشترکاً از میان همه بخشهای جشنواره اعم از مردانه و زنانه برای گروه سنی بزرگسال و نوجوان و بخش پوشش تراز اجتماعی بانوان انتخاب خواهد شد.

تبصره 1: طراحان اصلی مجموعه آثار طراحی لباس در بخش‌های رقابتی، نمی‌توانند در شورای سیاستگذاری، شورای علمی، هیات‌های داوری و انتخاب آثار در بخش رقابتی حضور داشته باشند.

تبصره 2: ویژندهای عضو شورای سیاستگذاری جشنواره نمی‌توانند در بخش مسابقه «طاووس زرین» شرکت نمایند.

ب) جوایز مسابقۀ طرح‌های مد لباس (عرضه‌شده از سوی ویژندها (طاووس زرین)) 

این جوایز در دو بخش مردانه و زنانه و در دو گروه سنی بزرگسال و نوجوان اهدا می‌گردد. موضوعات جوایز عبارتند از:

طاووس زرین بهترین مجموعه (صاحب ویژند)

طاووس زرین ویژۀ هیئت داوران (بهترین نگاه به موضوع)

طاووس زرین بهترین طرح (سرگروه)

طاووس زرین بهترین طراحی پارچه*

طاووس زرین بهترین طراحی الگو*

طاووس زرین بهترین دوخت*

طاووس زرین بهترین طراحی سبک

طاووس زرین بهترین عکاسی مد*

طاووس زرین بهترین طرح از نگاه مردم

تبصره: در صورت نمایش آثار بخش مسابقۀ طراحی لباس ایران در نمایش‌های مردمی، طاووس زرین طرح برگزیده تماشاگران با مراجعه به آرای تماشاگران، به صاحب برند منتخب اهدا خواهد شد.

ج) جوایز مسابقه طراحی مد لباس (عرضه‌شده توسط گروه‌های طراحی مستقل (طاووس سیمین)) 

این جوایز در دو بخش مردانه و زنانه و در دو گروه سنی بزرگسال و نوجوان اهدا می‌گردد. موضوعات جوایز عبارتند از:

طاووس سیمین بهترین مجموعه (سرگروه)

طاووس سیمین ویژۀ هیئت داوران (بهترین نگاه به موضوع)

طاووس سیمین بهترین طرح (طراح)

طاووس سیمین بهترین طراحی پارچه*

طاووس سیمین بهترین طراحی الگو*

طاووس سیمین بهترین دوخت*

طاووس سیمین بهترین طراحی سبک

طاووس سیمین بهترین عکاسی مد*

طاووس سیمین بهترین طرح از نگاه مردم

تبصره: در صورت نمایش آثار بخش مسابقه طراحی لباس ایران در نمایش‌های مردمی، طاووس سیمین طرح برگزیده تماشاگران با مراجعه به آرای تماشاگران، به سرگروه مجموعۀ منتخب، اهدا خواهد شد.

د) جوایز مسابقه طرح‌های آزاد مفهومی مد لباس (طاووس بلورین)

این جوایز در دو بخش مردانه و زنانه اهدا می‌گردد. موضوعات جوایز عبارتند از:

طاووس بلورین ویژۀ هیئت داوران (بهترین نگاه به موضوع در طراحی لباس مفهومی)

طاووس بلورین بهترین اثر (طراح)

طاووس بلورین بهترین طراحی پارچه

طاووس بلورین بهترین ساخت

طاووس بلورین احیاء و بازآفرینی لباس اقوام

ماده 8- فرآیند بخش رقابتی طراحی پوشش تراز اجتماعی بانوان 

این بخش پذیرای آثار ویژندهای فعال و تیمهای طراحی مستقل در زمینۀ پوشاک اجتماع حیاورز بانوان با تمرکز بر پوشش چادر خواهد بود. متقاضیان شرکت‌کننده در این بخش، به ارائۀ لوک کامل (شامل چادر، سرپوش، مانتو، شلوار به همراه متعلقات لباس از جمله کیف و کفش و ...‏) در دو موقعیت رسمی (اداری و دانشگاهی) و غیررسمی (روزمره) برای دو رده سنی بزرگسال و نوجوان می‌پردازند.

الف) انتخاب، داوری و اهدای جوایز

1. هیئت انتخاب و داوری جشنواره آثار را مورد ارزیابی قرار می‌دهند و اهدای جایزۀ بهترین طرح، بهترین طراحی سبک و بهترین طرح از نگاه مردم در پوشش تراز اجتماعی بانوان در بخش مسابقۀ «طاووس زرین و سیمین»، منوط به وجود حداقل 4 اثر ارسالی خواهد بود.

2. بهترین طرح توسط هیأت مرکزی داوران انتخاب خواهد شد و به یک لوک کامل تعلق خواهد گرفت.

تبصره: برندهای عضو شورای سیاستگذاری جشنواره نمی‌توانند در بخش مسابقۀ «طاووس زرین و سیمین» شرکت نمایند.‏

ب) جوایز مسابقۀ طرح‌های پوشش تراز اجتماعی بانوان عرضه شده توسط ویژندها‏ ‏(طاووس زرین) 

این جوایز در دو گروه سنی بزرگسال و نوجوان اهدا می‌گردد. موضوعات جوایز عبارتند از:

طاووس زرین بهترین مجموعه (صاحب ویژند)

طاووس زرین ویژۀ هیئت داوران (بهترین نگاه به موضوع)

طاووس زرین بهترین طرح (سرگروه)

طاووس زرین بهترین طراحی سبک

طاووس زرین بهترین طراحی پارچه*

طاووس زرین بهترین طراحی الگو*

طاووس زرین بهترین دوخت*

طاووس زرین بهترین عکاسی مد*

طاووس زرین بهترین طرح از نگاه مردم

ج) جوایز مسابقۀ طرح‌های پوشش تراز اجتماعی بانوان عرضه شده توسط گروه‌های طراحی مستقل‏ ‏(طاووس سیمین) 

این جوایز در دو گروه سنی بزرگسال و نوجوان اهدا می‌گردد. موضوعات جوایز عبارتند از:

طاووس سیمین بهترین مجموعه (سرگروه)

طاووس سیمین ویژۀ هیئت داوران (بهترین نگاه به موضوع)

طاووس سیمین بهترین طرح (طراح)

طاووس سیمین بهترین طراحی سبک

طاووس سیمین بهترین طراحی پارچه*

طاووس سیمین بهترین طراحی الگو*

طاووس سیمین بهترین دوخت*

طاووس سیمین بهترین عکاسی مد*

طاووس سیمین بهترین طرح از نگاه مردم

ماده 9- فرآیند بخش رقابتی تبلیغات مد و سبک پوشش در ایران 

این بخش با هدف شناسایی، معرفی و تشویق آثار و شیوه‌های خلاقانه و مؤثر در عرصة بازاریابی و پخش لباس، و به منظور ارتقای سطح کیفی تبلیغات و اطلاع‌رسانی در عرصة ویژندهای صنعت پوشاک، در بخش‌های عکس، پوستر، تیزر تبلیغاتِ و فشن‌فیلم‌های کوتاه ایرانی برگزار می‌شود.

الف- انتخاب، داوری و جوایز

انتخاب و داوری آثار در این بخش، توسط هیئتی مرکب از متخصصان حوزۀ گرافیک، ارتباطات بصری، رسانه و فعالان مدیریت مد و بازاریابی انجام خواهد شد. اعضای هیات انتخاب و داوری بر اساس ماده (5) آیین‌نامه تعیین خواهند شد.

طاووس زرین ‏بهترین کاتالوگ (ویژندها)

طاووس زرین ‏بهترین پوستر تبلیغاتِ طراحی مد لباس ‏(ویژندها و طراحان مستقل)

طاووس زرین ‏بهترین تیزر تبلیغاتِ یا فشن فیلم کوتاه طراحی مد لباس (ویژندها)

طاووس زرین ‏بهترین طراحی ویترین (ویژندها)

طاووس زرین بهترین طراحی لباس فیلم و سریال سال (طراحان مستقل)

طاووس زرین بهترین طراحی دکور در نمایشگاه (ویژندها)

طاووس زرین بهترین عکاسی آزاد مفهومی (عکاس)

ماده 10- دستورالعمل اجرایی این آیین‌نامه، توسط کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور تهیه و مسئول کارگروه آن را ابلاغ خواهد کرد.

ماده 11- این آیین‌نامه در یک مقدمه و 11 ماده و 7 تبصره در تاریخ 23/07/1401 به تائید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید و جایگزین آیین‌نامه قبلی ابلاغی می‌گردد.

محمد مهدی اسماعیلی

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی