*جنبشی مردانه به اسم زن!*
دکتر میثم قمیشیان
ترانه جدید مهدی یراحی بهانهای است برای واکاوی جنبش زن، زندگی، آزادی. این ترانه جان کلام جنبش است و پیام آن را به طرز کاملی بیان کردهاست. روسری تو باز کن تا هوا خوب شه و فلان و فلان و در نهایت «من» حالم خوب شه! خدا رحمت کند فروید را که تکلیف ما را روشن کرد!
در نگاهی علمیتر البته تجربه زنان غربی پیش روی ما قرار دارد. کتاب «آرایش، مد و بهرهکشی از زنان» اثر جوزف هنسن دقیقاً به مناسباتی اشاره دارد که زنان در آن «مصرف» میشوند. کتاب «زنان و تبعیض: تبعیض جنسی و افسانه فرصتهای برابر» اثر کیت فیگز را هم که بخوانیم، در نهایت متوجه میشویم لزوماً نمایش زیباییهای بصری زنان و بلکه آن را آراستهتر نشان دادن و آزادی پوشش و آرایش، ارتباطی با پیشرفتهای اجتماعی، شغلی و اقتصادی زنان ندارد. صرفاً یک روسری در آوردن است و بوی خوشی که جامعه مردان به آن آرامش مییابند. یعنی زن در خدمت مرد و به قول سیمون دوبوار تبدیل زن به «جنس دوم» و برای دیگری.
آنچه جنبش زن، زندگی، آزادی به طرز عجیبی دنبال نمیکند، مباحث شغلی، درآمدی و «پیشرفتی» زنان است. مثلاً فرض کنید زنی هم کارمند است، هم مادر و هم همسر. «تبعیض مثبت» میگوید باید از تعارضهای نقشی این خانم کاست و برای مثال برای هر فرزند یک ساعت از موظفی شغلی او در طول روز کم کرد. این زن وقتی به خانه میرسد، تازه کار او شروع میشود. باید غذا درست کند و سایر کارهای خانه؛ بنابراین زودتر دچار فرسودگی و خستگی مزمن میشود یا مثلاً چرا فلوشیبها و رزیدنتهای پزشکی ولو در صورت بارداری، باید ۳۶ ساعت در بیمارستان کشیک بدهند؟ جنبش زن، زندگی، آزادی نسبت به اینگونه از مسائل ساکت است و گویا صرفاً قصد دارد با یک آبنبات، بچهای را مشغول کند تا متوجه مسائل حاضرش نشود. جنبش زن، زندگی، آزادی صرفاً میگوید روسریات را باز کن تا بوی تنت، اندکی از نیازهای فرویدی من را ارضا کند!
در ازدواج سنتی گفته میشد اگر تو روسریات را برای من باز کنی، من هم اقتصاد تو را تأمین خواهم کرد؛ بنابراین تو فقط روسریات را باز کن، من هم از صبح تا شب کار میکنم تا جبران این محبت تو را کردهباشم، اما ما در جنبش زن، زندگی، آزادی این عدالت جنسیتی را نمیبینیم. گویا قرار است فقط زنها خدمتی به مردان برسانند. ضمن اینکه مسائل مهمتر زنان، از قبیل بیمه زنان خانهدار، بازنشستگیشان، حمایت مالی از زنان سرپرست خانوار و مسائل بسیار دیگر دیده نمیشود.