توصیه‌های مقام معظم رهبری در سی‌وسومین سالروز رحلت امام خمینی (ره) حامل نکات مهمی برای دستگاه‌های فرهنگی کشور -از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای فرهنگ عمومی کشور- است. مطابق سنت به‌جامانده از دولت حسن روحانی در چنین مواقعی باید منتظر صدور بیانیه و اعلام آمادگی دستگاه‌های ذی‌ربط باشیم اما آیا صدور بیانیه در چنین مواردی، بهترین اقدام است. برای پاسخ به این پرسش نگاهی به بیانات رهبر انقلاب می‌افکنیم:
📖 متن خبر
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش پایانی سخنانشان هفت توصیه مهم خطاب به فعالان عرصه‌های انقلابی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بیان کردند.
رهبر انقلاب در توصیه اول به جوانان هوشمند و فرزانه تأکید کردند: نگذارید دشمن و ضدانقلاب از انقلاب شما هویت‌زدایی و حقیقیت آن را وارونه‌نمایی کند.
ایشان با توصیه به اینکه «نگذارید یاد امام که روح انقلاب است در جامعه کمرنگ شود و امام را تحریف کنند»، توصیه سوم خود را به «جلوگیری از نفوذ ارتجاع »اختصاص دادند و گفتند: ارتجاع به معنی بازگشت به سیاست و سبک زندگی غربی است و نباید گذاشت با نفوذ سبک زندگی غربی که در دوران فاسد پهلوی موجود بود، کشور به سمت ارتجاع برود.
ایشان در توصیه چهارم بر «افشای دروغ و فریب و جنگ روانی دشمن» تأکید کردند. [...]
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با توصیه به «استفاده از سرمایه ایمان مردم برای تولید عمل صالح»، توصیه ششم خود را به «جلوگیری از القاء بن‌بست در کشور» اختصاص دادند و گفتند: در فضای مجازی عده‌ای یا از روی غفلت و یا بخاطر پول، کارشان القاء به بن‌بست رسیدن کشور است البته در زمان امام هم عده‌ای در روزنامه‌ها نوشتند کشور به بن‌بست رسیده است که امام فرمودند این شما هستید که به بن‌بست رسیده‌اید نه جمهوری اسلامی.
ایشان در توصیه آخر، «وظیفه قدرشناسی از مسئولان انقلابی» را یادآور شدند و خاطرنشان کردند: امام بزرگوار همچنان‌که به مجریان نهیب می‌زدند در مواردی نیز صریحاً از آنها قدردانی می‌کردند، بنابراین امروز که دشمن درصدد تخریب مسئولان انقلابی است، وظیفه سنگین قدرشناسی باید ادا شود.
🎓 نکات
مطابق بیانات مذکور:
الف) رهبری درباره موضوعات فرهنگی سخن گفتند اما فعالان عرصه فرهنگی را مخاطب قرار نداده‌اند.
ب) مهمترین مضامین توصیه‌های هفتگانه عبارتند از:
۱- هویت‌زدایی از انقلاب (وارونه‌نمایی حقیقت) توسط دشمن و ضد انقلاب،
۲- جلوگیری از تحریف یا کمرنگ شدن یاد امام (روح انقلاب) در جامعه،
۳- جلوگیری از ارتجاع و بازگشت به سیاست و سبک زندگی غربی،
۴- افشای دروغ فریب و جنگ روانی دشمن (با اشاره به ماجرای کشتی یونانی)،
۵- جلوگیری از القای بن‌بست در کشور با تأکید بر ابزارهای فضای مجازی و سایر رسانه‌ها،
۶- قدرشناسی از مسئولان انقلابی در فضایی که هدف دشمن، تهذیب مسئولان است.
۷- استفاده از سرمایه ایمان مردم برای تولید عمل صالح،
همانطور که ملاحظه می‌شود در موارد فوق -که حاصل کمی تلخیص و جابه‌جایی توصیه‌هاست- پنج مورد اول، سلبی هستند. مورد ششم، ایجابی است و مورد هفتم منطق اصلی سیاستگذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی قلمداد می‌شود.
بدون تردید در چنین فضایی نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بسیار پررنگ است. چرا که یکی از مهمترین ابزارهای دشمن برای: هویت‌زدایی از انقلاب، تحریف امام، بازگشت به سبک زندگی غربی، ایجاد جنگ روانی و در نهایت، القای بن‌بست همانا استفاده از ظرفیت‌های عرصه هنر و رسانه است.
همچنین، ترکیب هنر و رسانه با واسطه‌گری فضای مجازی و شهرت سلبریتی‌ها رایج‌ترین روش کنش‌گری دشمن و ضدانقلاب در سال‌های اخیر بوده است.
با این تفاسیر، آنچه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار می‌رود تدوین بیانیه، اعلام موضع و بعضاً تأیید فرمایشات رهبر انقلاب (به مثابه یک واکنش رسانه‌ای) نیست، بلکه وزارتخانه مذکور می‌بایست به‌سرعت برنامه عملیاتی خود برای تحقق معنویات معظم‌له را (به مثابه یک بسته سیاستی کنشگرانه) تنظیم و اجرایی نماید.
از سوی دیگر، بالاترین اولویت برای تنظیم و اجرایی‌سازی سند سیاستی در حوزه‌های گوناگون، به حوزه سینما و موسیقی بازمی‌گردد؛ حوزه‌هایی که تهیه اسناد سیاستی برای آنها -به دلایل مختلف از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطالبه نمی‌شود اما- در حکم رهبر انقلاب برای دوره جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است.