پژوهش هاطرحهای تحقیقاتی مصوبتحلیل گفتمان فرهنگى در ایران پس از انقلاب‌ اسلامى

تحلیل گفتمان فرهنگى در ایران پس از انقلاب‌ اسلامى

پدرام، مسعود. ۱۳۸۲. تحلیل گفتمان فرهنگى در ایران پس از انقلاب‌ اسلامى. تهران: معاونت پژوهشى و آموزشى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامىو دبیرخانه شوراى فرهنگ عمومى.

چکیده:

این پژوهش بنا دارد تا ماهیت فرهنگ جامعه ایران و تحول و استمرار آنرا به مدتى نزدیک به دو دهه، از هنگام پیروزى انقلاب در بهمن سال پنجاه و هفتتا انتخابات ریاست جمهورى در خرداد سال هفتاد و شش، در تعامل با اوضاعاجتماعى، مورد مطالعه قرار دهد. مطالعه فرهنگ در این پژوهش در چارچوبمفهومى، گفتمان،    Discourse  سامان مىیابد. به بیانى دیگر، در مطالعه فرهنگ،  تحلیل گفتمان، به کار بسته مىشود تا محتواى انتزاعى و تفکیکناپذیر آن بهشکل اجزایى عینى و تفکیکپذیر بازنمایى شود. فراگیرى چارچوب مفهومىگفتمان از آنروست که در سالهاى اخیر، با طرح نظریات »میشل فوکو« در مورد مفهوم گفتمان و توانمندى این مفهوم در تبیین و تحلیل فرایندهاى اجتماعى و فرهنگى و سیاسى، رشتههاى مختلف علومانسانى بویژه جامعهشناسى و زبانشناسى )اجتماعى( مفهوم گفتمان را با طرحهاى تبیینى و تحلیلى خود در مىآمیزند. در این پژوهش نیزتلاش بر آن است که نسبت فرایند اجتماعى با فرهنگ رسمى جامعه از طریق تحلیل گفتمان فرهنگى با رجوع به نشریات رسمىنشان داده شود. روند اجتماعى، گفتمان خاص خود را ایجاد مىکند و چنینگفتمانى روند اجتماعى را باز تولید مىکند و نیز در لحظاتى گفتمان مىتواند بر فرایند اجتماعى_ تأثیر بگذارد و همین معنا مهمترین وجه از این پژوهش است؛ یعنى نمایاندن_ لحظاتى که حرکتهاى اجتماعى در وضعى احتمالى قرار مىگیرند و گفتمان_ مىتواند بر جهت گیرى آن مؤثر افتد.