پژوهش هامطالعاتمنبهات فرهنگى و ساخت اجتماعى

منبهات فرهنگى و ساخت اجتماعى

عبدى، عباس . ۱۳۷۹ . منبهات فرهنگى و ساخت اجتماعى، بخشى از کتابفرهنگ، سیاست و توسعه در ایران امروز . تهران : نشردال، صص : ۲۷۶ـ۲۶۹ .

چکیده :  یکى از مهمترین مسائلى که درباره جامعه ایران گفته مىشود، وجود برخى از خصلتهایى است که در عمق فرهنگ جامعه مردم ما ریشه دوانده است . خصلتهایى کهوجود آنها مانع از شکلگیرى روابط کارآمد مىشود . بخش عمدهاى از این خصلتها که بهنام منبهات فرهنگى نامیده شده است، در گزارش شوراى عالى انقلاب فرهنگى آمده است .

خصلتهایى چون بىاعتنایى به نظم عمومىو بدبینى تاریخى نسبت به دولت، مخفىشدن فساد عقیده، اخلاق، گرایش به راهحلهاى شتابزده و خشونتآمیز، تشبث به شرعبراى فرار از قانون، توجیه تخلف از نظم اجتماعى به بهانه عدم سوءنیت، دیدگاه سیاه و سفید داشتن به قضایا، تحتالشعاع قرار گرفتن حق در برابر قانون و   ...از اهم اینآسیبهاى فرهنگى است . در این زمینه پرسش بنیادین این است که این خصلتها چرا ایجاد شده است، آیا ذاتى مردم و جامعه است؟ یا این که تحتتأثیر ساختار اجتماعى و سیاسى بوجود آمده است؟ تبیین رابطه میان ساختار اجتماعى با آسیبهاى فرهنگى ما را به این مهم رهنمون مى کند که در برنامهریزى فرهنگى نمىتوان صرفاً به فرهنگپرداخت، زیرا که در بسیارى از موارد آسیبهاى فرهنگى وابسته به ساختار اجتماعىهستند و تا هنگامى که این ساختارها تغییر نکنند، احتمال تغییر ویژگىهاى فرهنگىمنتفى است