بیانیة‌ شورای‌ فرهنگ‌ عمومی‌ دربارة‌ تحکیم‌ وحدت‌ ملی‌

مصوب‌ جلسه 285 شورای فرهنگ عمومی مورخ 1375/5/20

 

     ‌شورای‌ فرهنگ‌ عمومی‌ بر مبنای‌ اهداف‌ فرهنگی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ مندرج‌ در اصول‌ سیاست‌ فرهنگی‌ کشور و به‌ منظور تحقق‌ اهداف‌ سیاست‌ فرهنگی‌ به‌ ویژه‌ در جهت‌ نیل‌ به‌ بندهای‌ 1 و 2 و 4 توجه‌ به‌ موارد زیر را به‌ عنوان‌ چهارچوبی‌ برای‌ پیگیری‌ راهبردها و سیاست‌های‌ فرهنگی‌ در مورد فعالیتهای‌ قومی‌ و روابط‌ بین‌ قومی‌ در سطح‌ منطقه‌ای‌ و ملی‌ الزامی‌ می‌داند:

1 ـ شورا مسئله‌ روابط‌ بین‌ اقوام، خرده‌ فرهنگهای‌ منطقه‌ای‌ و تمایزات‌ مذهبی‌ را مسئله‌ای‌ فرهنگی‌ و اعتقادی‌ دانسته‌ و با توجه‌ به‌ این‌ امر اتخاذ تدابیر و راهکارهای‌ فرهنگی‌ را به‌ منظور افزایش‌ وحدت‌ ملی‌ بر سایر راه‌ حلها مقدم‌ می‌داند.

2 ـ حدود فرهنگی‌ روابط‌ بین‌ اقوام‌ و مذاهب‌ در چارچوب‌ ادیان‌ و اقلیتهای‌ پذیرفته‌ شده‌ در قانون‌ اساسی‌ و با تکیه‌ بر اصول‌ 1، 5، 7، 19، 20 و 23 سیاست‌ فرهنگی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ (به‌ شرح‌ زیر) تعیین‌ می‌شود:

   بند یک‌ اصول‌ سیاست‌ فرهنگی: بازشناسی‌ و ارزیابی‌ مواریث‌ و سنن‌ تاریخی‌ و ملی‌ در عرصه‌های‌ مختلف‌ دینی، علمی، ادبی‌ و هنری‌ و فرهنگ‌ عمومی‌ و نگاهبانی‌ از ماثر و مواریث‌ اسلامی‌ و ملی‌ و حفظ‌ و احیأ دستاوردهای‌ مثبت‌ و ارزشمند تمدن‌ اسلام‌ در ایران‌

بند پنج‌ اصول‌ سیاست‌ فرهنگی: تحکیم‌ وحدت‌ ملی‌ و دینی‌ با توجه‌ به‌ ویژگیهای‌ قومی‌ و مذهبی‌ و تلاش‌ در جهت‌ حذف‌ موانع‌ وحدت‌

بند هفت‌ اصول‌ سیاست‌ فرهنگی: اهتمام‌ به‌ امر زبان‌ و ادبیات‌ فارسی‌ و تقویت‌ و ترویج‌ و گسترش‌ آن‌

بندنوزده‌ اصول‌ سیاست‌ فرهنگی: گسترش‌ زمینه‌ مشارکت‌ و مباشرت‌ مردم‌ در امور فرهنگی، هنری، علمی‌ و اجتماعی‌ و همچنین‌ حمایت‌ از فعالیتها و اقدامات‌ غیر دولتی‌ به‌ منظور همگانی‌ شدن‌ فرهنگ‌ و توسعه‌ امور فرهنگی‌ با نظارت‌ دولت.

بند بیست‌ اصول‌ سیاست‌ فرهنگی: اتخاذ سیاست‌های‌ ایجابی‌ و مثبت‌ در امور فرهنگی، هنری‌ و اجتماعی‌ و ایجاد مصونیت‌ برای‌ افراد و جامعه‌ و اهتمام‌ به‌ جاذبه‌ و رحمت‌ و جامع‌ نگری‌ و دوراندیشی‌ و شور و مشورت‌ و پرهیز از خشونت‌ و شتابزدگی‌ و یکسونگری‌ و استبداد رأی‌

بند بیست‌ و سه‌ اصول‌ سیاست‌ فرهنگی: گسترش‌ روحیة‌ نقد و انتقادپذیری‌ و حمایت‌ از حقوق‌ فردی‌ و اجتماعی‌ برای‌ دعوت‌ به‌ خیر و همگانی‌ شدن‌ امر به‌ معروف‌ و نهی‌ از منکر بر مبنای‌ حکمت، موعظه‌ حسنه، شرح‌ صدور و جدال‌ به‌ آنچه‌ احسن‌ است.

     این‌ اصول‌ ضامن‌ حفظ‌ حقوق‌ فرهنگی، فردی‌ و اجتماعی‌ قومیتها و اقلیتهای‌ ایرانی‌ است‌ و هر گونه‌ سیاست‌ گذاری‌ در عرصة‌ فرهنگ‌ و سیاست‌گذاری‌ آموزشی، اجتماعی‌ و اقتصادی‌ دارای‌ پیامدهای‌ فرهنگی‌ باید با عنایت‌ به‌ اصول‌ فوق‌الذکر صورت‌ گیرد.

3 ـ شکل‌ گیری‌ و انسجام‌ هر جامعه‌ در گرو وجود وحدت‌ می‌باشد و بدون‌ وحدت‌ دینی، ملی‌ و قومی‌ تحقق‌ و دستیابی‌ به‌ اهداف‌ و آرمانهای‌ یک‌ جامعه، تقریباً‌ غیرممکن‌ است.

در این‌ راستا، توجه‌ به‌ نکات‌ زیر ضروری‌ به‌ نظر می‌رسد:

الف) تلاش‌ در تبیین‌ نقش‌ محوری‌ ولایت‌ فقیه‌ در حفظ‌ و تحکیم‌ یکپارچگی‌ ملی‌

ب) پیوند دادن‌ فعالیتهای‌ فرهنگی‌ و هنری‌ قومی‌ به‌ فعالیتهای‌ ملی‌ و سراسری‌ به‌ عنوان‌ زمینة‌ اصلی‌ حفظ‌ میراث‌ فرهنگی‌ اقوام‌ و طوایف‌ ایرانی‌

ج) توسعه‌ و گسترش‌ فعالیتهای‌ رسانه‌ای‌ در سطح‌ رسانه‌های‌ سراسری‌ کشور و تدوین‌ برنامه‌ای‌ برای‌ فعالیت‌ رسانه‌های‌ کشور در این‌ زمینه‌

د) هماهنگی‌ فعالیت‌ سازمانهای‌ ذیربط‌ به‌ منظور تشکیل‌ کارگاههای‌ آموزش‌ روابط‌ بین‌ فرهنگی‌

هـ ) تلاش‌ برای‌ ترویج‌ زبان‌ فارسی‌ با توجه‌ به‌ محدودیت‌های‌ زبانهای‌ مکتوب‌ قومی‌ به‌ ویژه‌ در مورد کودکان‌ و نوجوانان‌

و) حمایت‌ از تدوین‌ و ترویج‌ پیشینه‌ و میراث‌ فرهنگی‌ مشترک‌ همه‌ اقوام‌ و طوایف‌ ایرانی‌ و معرفی‌ شهدأ ایثارگران‌ و چهره‌های‌ تاریخی‌ که‌ در تحکیم‌ وحدت‌ ملی‌ ایران‌ کوشیده‌اند.

ز) تمرکز مطالعات‌ قوم‌ شناسی‌ در چارچوب‌ فعالیتهای‌ ایران‌شناسی، از سوی‌ مراکز معتبر علمی‌ کشور

ح) توسعه‌ فعالیتهای‌ پرورشی‌ و اردوگاهی‌  در سطح‌ استان‌ها ی‌ محروم‌ و حاشیه‌نشین‌

ط) حمایت‌ و ایجاد هماهنگی‌ در مطالعات‌ مستمر و مقطعی‌ به‌ منظور دستیابی‌ به‌ راههای‌ گسترش‌ وفاق‌ و شناسایی‌ عوامل‌ و انگیزه‌های‌ فردی‌ و اجتماعی‌ مؤ‌ثر بر آن‌

4 ـ کلیة‌ دستگاههای‌ فرهنگی‌ موظف‌اند گزارش‌ اقدامات‌ خود را در اجرای‌ مفاد این‌ بیانیه‌ هرسه‌ ماه‌ یک‌ بار به‌ هیأت‌ فرهنگی‌ نظارت‌ بر حفظ‌ و تحکیم‌ وحدت‌ ملی‌ ارسال‌ دارند تا پس‌ از بررسی‌ در شورای‌ فرهنگ‌ عمومی‌ کشور مطرح‌ شود.

5 ـ این‌ بیانیه‌ در 5 بند، در دویست‌ و هشتاد و پنجمین‌ جلسة‌ مورخ‌ 76/5/20 شورای‌ فرهنگ‌ عمومی‌ تصویب‌ شد.